LIÊN HIỆP CÁC HỘI KHOA HỌC VÀ KỸ THUẬT VIỆT NAM QUA
CÁC KỲ ĐẠI HỘI
Hướng tới
kỷ niệm 40 năm thành lập Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam
(26/3/1983-26/3/2023), Ban Biên tập Vusta.vn xin trân trọng gửi đến độc giả
chùm bài viết: Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam qua các kỳ Đại
hội
Bài 1:
Quá trình vận động thành lập và Đại hội lần thứ nhất của Liên hiệp Hội Việt Nam
Trải qua
quá trình lịch sử lâu dài của dân tộc, trí thức Việt Nam luôn luôn nêu cao tinh
thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc và có vai trò quan trọng trong sự nghiệp
dựng nước và giữ nước. Trong thời đại Hồ Chí Minh, trí thức nước nhà không
ngừng phấn đấu hy sinh, hăng hái tham gia xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân
tộc, góp phần đưa sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta đi từ thắng lợi này đến
thắng lợi khác.
Nửa đầu
của thế kỉ XX, nhiều tổ chức của trí thức đã được thành lập và phát triển rộng
khắp như Hội Truyền bá Quốc ngữ (1938), Hội Văn hóa cứu quốc (1943), Hội Văn
nghệ Việt Nam (1948) góp phần tích cực mở mang dân trí, giải phóng dân tộc,
chấn hưng đất nước. Ngay sau ngày hòa bình lập lại trên miền Bắc hoàn toàn giải
phóng đã ra đời một số hội của các nhà khoa học Việt Nam: Hội Luật gia Việt Nam
(1955); Tổng hội Y –Dược học Việt Nam (1955); Hội Đông y Việt Nam (1957); Hội
Phổ biến khoa học và kĩ thuật Việt Nam (1959). Tiếp theo đó, một mặt các hội
phát triển tổ chức đến các địa phương, mặt khác nhiều hội khoa học- công nghệ
mới tiếp tục hình thành và hoạt động, nhất là sau khi miền Nam giải phóng. Ngay
trong năm 1975, Hội trí thức yêu nước đã được thành lập tại thành phố Sài Gòn.
Chủ tịch
Hồ Chí Minh phát biểu tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thức I của Hội Phổ
biến Khoa học, Kỹ thuật Việt Nam
Sự nghiệp
đổi mới toàn diện đất nước do Đảng Cộng sản Việt Nam khởi xướng và lãnh đạo từ
giữa những năm 80 của thế kỉ trước không những đã có tác dụng giải phóng lực
lượng sản xuất, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, mà còn tạo ra không khí cởi
mở và thổi một luồng sinh khí mới vào các hoạt động xã hội, tạo điều kiện thuận
lợi cho sự hình thành các hội khoa học và công nghệ. Trong vòng hơn hai thập
kỉ, gần 50 hội và tổng hội khoa học và công nghệ đã được thành lập, cùng với
hơn mười hội ra đời trước đó, đưa tập hợp các hội khoa học-công nghệ lên con số
66.
Song song
với sự ra đời của các hội hoạt động trong các ngành khoa học-công nghệ khác
nhau là xu thế tập hợp các hội khoa học và công nghệ ngành thành một tổ chức
chung thống nhất. Tháng 3 năm 1965, Ủy ban Liên lạc lâm thời các hội khoa học
và kĩ thuật Việt Nam được thành lập. Các nhà khoa học của thủ đô Hà Nội đã đi
tiên phong thực hiện chủ trương này với việc thành lập Hội Liên hiệp khoa học-
kĩ thuật Hà Nội (1982), sau này đổi tên thành Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ
thuật Hà Nội, liên hiệp hội địa phương đầu tiên trong cả nước.
Đại tướng
Võ Nguyên Giáp và các đại biểu tham dự Đại hội lần thứ nhất
Đầu thập
kỉ 80 của thế kỉ XX đã hội đủ những điều kiện cần thiết cho sự ra đời một tổ
chức thống nhất của các hội khoa học và công nghệ. Trên cơ sở kết quả hoạt động
của Ủy ban Liên lạc lâm thời các hội khoa học và kĩ thuật Việt Nam, ngày 26
tháng 3 năm 1983, tại khách sạn Bờ Hồ, Thủ đô Hà Nội, đại biểu của 14 hội khoa
học và kĩ thuật Việt Nam và Hội Liên hiệp khoa học- kĩ thuật Hà Nội đã tổ chức
đại hội thành lập Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (sau đây gọi
tắt là Liên hiệp Hội Việt Nam). Đại hội đã thông qua Điều lệ và bầu ra Ban Chấp
hành Trung ương Liên hiệp Hội Việt Nam, đứng đầu là các vị:
• GS.VS.
Trần Đại Nghĩa - Chủ tịch
• GS.TSKH
Nguyễn Văn Hiệu - Phó Chủ tịch
• GS. Đào
Văn Tập - Phó Chủ tịch
• GS. Lê Văn Thới - Phó Chủ tịch
• KS. Lê Khắc - Phó chủ tịch kiêm Tổng thư kí
• GS. Đường Hồng Dật - Phó chủ tịch kiêm
Trưởng Ban Tổ chức-Cán bộ
• GS.TS
Hà Học Trạc - Trưởng Ban kiến thức và ứng dụng tiến bộ KHKT vào SX và đời sống
• GS.TSKH
Nguyễn Văn Đạo - Trưởng Ban Tuyên huấn và XB
• CN. Hồ
Đắc Song - Trưởng ban Kinh tế.
Ngày
29-7-1983, Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) ra Quyết định số 121-HĐBT cho
phép Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam chính thức thành lập và
hoạt động. Liên hiệp Hội Việt Nam ra đời là nơi tập hợp và đoàn kết đội ngũ trí
thức khoa học-công nghệ cả nước, điều hòa và phối hợp hoạt động của các tổ chức
thành viên. Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ nhất củaLiên hiệp Hội Việt Nam
đã gây được tiếng vang lớn ở trong và ngoài nước.
Lê Công Lương – Lê Hồng
Một số bài viết kỉ niệm 40 năm thành lập
Liên hiệp các hội khoa học và Kỹ thuật Việt Nam:
Bài 2: Tải về
Bài 3: Tải về
Bài 4: Tải về
Bài 5: Tải về
Bài 6: Tải về
Bài 7: Tải về
Bài 8: Tải về