THIÊN NÔNG - DỰ ÁN NÔNG NGHIỆP HIỆN ĐẠI TRÊN MẢNH ĐẤT QUÊ HƯƠNG

Những năm gần đây, nhiều nông dân ở Bình Phước đã lựa chọn cây bơ là một trong những cây trồng chủ lực, mang lại hiệu quả kinh tế rõ nét. Vườn bơ 12ha đang cho thu nhập hàng tỷ đồng mỗi năm của chàng trai trẻ Đặng Dương Minh Hoàng, chủ nông trang Thiên Nông (thôn Cây Da, xã Phú Văn, huyện Bù Gia Mập) được xem là một trong những nông trang điển hình của địa phương ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, bắt kịp xu hướng nông nghiệp xanh.
Vài nét về chàng trai 9X “vượt nắng, thắng mưa”
Đặng Dương Minh Hoàng sinh ra và lớn lên ở TX Phước Long (Bình Phước) trong một gia đình nhà nông, từ nhỏ, anh đã quen với ruộng vườn, nhìn ba mẹ phải chịu cảnh “một nắng hai sương” mà thu nhập vẫn bấp bênh. Ước mơ sớm có thể giúp ba mẹ và những người xung quanh làm nông hiệu quả hơn đã thôi thúc anh không ngừng phấn đấu, để thực hiện hoài bão.
Hoàng từng là học sinh lớp chuyên Lý của Trường THPT Chuyên Quang Trung (TP Đồng Xoài, Bình Phước). Suốt 3 năm THPT, Hoàng là học sinh giỏi cấp tỉnh và cấp quốc gia môn Vật lý. Tích cực rèn luyện, chăm ngoan, lễ phép, Hoàng trở thành một trong những học sinh, sinh viên xuất sắc của tỉnh Bình Phước được tuyên dương.
Trong những giờ học tiếng Anh ở trường phổ thông, Hoàng lắng nghe các câu chuyện thú vị ở nước ngoài từ thầy Trần Quốc Duy (người từng là giáo viên tiếng Anh của trường lúc ấy và hiện là Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại  và Du lịch tỉnh Bình Phước), từ đó thôi thúc anh sau này tích cực “săn” học bổng để đặt chân đến nước Pháp hoa lệ.

Chủ nhiệm Mạng lưới Lương Định Của toàn quốc
Đặng Dương Minh Hoàng và là người sở hữu, quản lý
Nông trại Thiên Nông.

Sau khi đỗ Đại học Bách khoa TP HCM, ngành Cơ điện tử với số điểm rất cao 28,5/30, chỉ sau 2 năm theo học, cậu sinh viên tỉnh lẻ đã làm rạng danh nhà trường khi vượt qua hàng trăm sinh viên, giành tấm vé du học miễn phí tại Viện Bách khoa Grenoble (Cộng hòa Pháp) vào năm 2009. Tại Pháp, Hoàng đã tiếp cận những công nghệ tiên tiến nhất trên thế giới về tự động hóa và học hỏi nhiều từ các giáo sư, chuyên gia, du học sinh xuất sắc.
Nhờ những thành tích cao trong quá trình học tập tại Pháp, sau khi tốt nghiệp, nhận bằng kỹ sư ngành Hệ thống tự động và thông tin (tương đương thạc sĩ), Hoàng đã có ngay một công việc ổn định tại nhà máy hạt nhân EDF-Septen 1750 MW ở Lyon (Pháp) thuộc tập đoàn điện lực hàng đầu của Pháp Électricité de France (EDF) với mức thu nhập vào thời điểm năm 2012 là 3.000 Euro/tháng (tương đương 75 triệu đồng/tháng).
Với nguyện vọng phát triển bản thân ở một môi trường mới, Hoàng đã ứng tuyển và được tập đoàn kỹ thuật dầu khí Technip Energies (Pháp) tuyển dụng. Tưởng chừng chàng kỹ sư gốc Bình Phước sẽ định cư tại nước ngoài với những công việc “trong mơ” thì năm 2016, Hoàng quyết định trở về nước, cống hiến cho quê hương.
Viết tiếp giấc mơ của cha
Sau khi đi du học và trở thành kỹ sư, mặc dù có nhiều lời mời gọi ở lại Pháp để tiếp tục làm việc, tuy nhiên, với mong muốn góp sức trẻ cho quê hương, Hoàng quyết định về nước và làm việc tại công ty liên doanh giữa Việt Nam và nước ngoài trong lĩnh vực quản lý hệ thống tự động hóa của ngành dầu khí với mức lương nghìn đô, dưới tay có hàng trăm nhân viên, quá trình công tác Hoàng cũng được nhận nhiều bằng khen, giấy khen của bộ ngành, chính phủ.
Với nhiều thành công như vậy sao Hoàng chọn làm nông nghiệp? Dừng lại bên vườn tiêu hơn 10ha đạt chuẩn hữu cơ đang cung cấp nguyên liệu cho công ty Nedspice, Hoàng cho biết, để đến với nông nghiệp và được thành quả như hôm nay Hoàng đã trải qua rất nhiều biến cố.
Theo đó, trước đây cũng như bao nhiêu người dân Bình Phước, gia đình Hoàng chủ yếu canh tác cao su và hồ tiêu theo cách thông thường, nhưng khi giá nông sản xuống thấp trong nhiều năm liền cũng khiến gia đình Hoàng lao đao. Nhận thấy Bơ Mã Dưỡng là giống cây trồng có tiếng tại địa phương đang được người nông dân tin tưởng lựa chọn trồng và sản xuất, không ít hộ làm giàu từ loại cây này, nên gia đình Hoàng quyết định chuyển đổi một phần diện tích sang canh tác. Tuy nhiên, đang trong quá trình cải tạo đất, cha Hoàng đột ngột qua đời. Không để bao tâm huyết của cha bị trôi sông đổ bể, Hoàng quyết định dấn thân vào nghề nông để viết tiếp giấc mơ của cha.
Sức bật từ công nghệ
Làm sao vừa duy trì công việc hiện tại, vừa làm nông nghiệp hiệu quả? Hoàng bật mí, việc áp dụng công nghệ 4.0 vào phát triển nông nghiệp chính là giải pháp giúp Hoàng đi “nước đôi”. Theo đó, nhờ kiến thức đã học trong thời gian du học tại Pháp và kinh nghiệm làm việc doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, bằng cách sử dụng các ứng dụng, tiện ích nông nghiệp thông minh, chỉ cần có điện thoại trong tay, Hoàng có thể giám sát, điều khiển và chăm sóc cây trồng tự động, giúp tối đa hóa năng suất, chất lượng nông sản và còn tiêu thụ sản phẩm của mình...
Theo đó, thông qua ứng dụng Internet kết nối vạn vật (IoT), tất cả những dữ liệu về độ ẩm của đất, lượng nước tưới và quá trình sinh trưởng của cây trồng đều có thể được thu thập qua cảm biến, sau đó, được gửi đến thiết bị điện thoại để các thuật toán phân tích và đưa ra các cảnh báo, khuyến cáo để người dùng đưa ra quyết định chăm sóc thu hoạch cây trồng phù hợp.
Nếu người dùng bận, hệ thống sẽ tự động thực hiện chỉ định cài đặt trước để xử lý các tình huống khẩn cấp như khi cây trồng thiếu nước trầm trọng, hệ thống sẽ khởi động hệ thống tưới... Và đó chỉ là một loại cảm biến, nếu lắp đặt thêm các cảm biến khác như chất lượng không khí và nhiệt độ, thì các thuật toán có thể đọc được nhiều hơn nữa. Đặc biệt, khi có càng nhiều người sử dụng, cùng thu thập những thông tin này, các thuật toán này có thể hiểu rõ về điều kiện tự nhiên ở nơi trồng trọt, từ đó đưa ra cách chăm sóc cây trồng càng thêm tối ưu.
Dẫn mọi người ra xem từng gốc bơ, mặc dù đang trong thời điểm khô hanh nhưng thảm thực vật gốc vẫn xanh mướt, độ ẩm đất vẫn mát lạnh, cây trồng vẫn đâm chồi nảy lộc. Hoàng chia sẻ thêm, chi phí để đầu tư một hệ thống hoàn chỉnh từ hệ thống cảm biến đến hệ thống châm phân, tưới tự động hết gần 80 triệu/ha. Tuy nhiên, đổi lại người trồng sẽ tiết kiệm được 80% nước tưới, 40% phân thuốc, hàng trăm công lao động mà vẫn giữ được năng suất ổn định, chất lượng nông sản vượt trội.
“Nước tưới và phân bón có vai trò cực kỳ quan trọng đến sự sinh trưởng phát triển của cây trồng. Với hệ thống này, thuật toán sẽ phân tích để chính xác lượng nước cung cấp đồng thời đưa ra chỉ thị để bộ châm phân tự động hút phân đã được hòa tan với liều lượng định sẵn, rồi đưa vào hệ thống đường ống dẫn nước, phân phối đều ra các hàng cây từ đầu vườn đến cuối vườn, hệ rễ được hấp thụ đầy đủ chất dinh dưỡng để nuôi cây phù hợp cho từng giai đoạn, hạn chế việc bốc hơi làm mất đạm, tăng hiệu quả sử dụng phân bón của cây trồng, năng suất có thể tăng từ 20 - 25%...

Nông trại Thiên Nông (huyện Bù Gia Mập,
tỉnh Bình Phước) là mô hình kinh tế tuần
hoàn ứng dụng nhiều công nghệ tiên tiến,
hướng đến phát triển nông nghiệp xanh.

“Việc áp dụng công nghệ này cũng hạn chế lượng thuốc bảo vệ thực vật trong nông sản, bảo vệ sức khỏe cộng đồng, giữ cân bằng hệ sinh thái vườn cây. Mặc dù chi phí đầu vào cao hơn so với làm truyền thống, nhưng bù lại trở thành thế mạnh khi tự quyết định được giá trị sản phẩm mình làm ra từ công nghệ số đem lại”, Hoàng cho biết.
Đưa thương hiệu địa phương vươn xa
Với phương châm kinh doanh “From my farm to your home”, được hiểu là: sản phẩm từ nông trại đến trực tiếp tay người tiêu dùng không qua kênh trung gian, từ khi dịch COVID-19 bùng phát cũng là thời gian để Hoàng tập trung nhiều hơn về phát triển thương hiệu. Thông qua ứng dụng công nghệ Blockchain trong truy xuất nguồn gốc nông sản đã đăng ký sở hữu trí tuệ, trái bơ từ vườn của Hoàng có thể liên kết với các sàn giao dịch điện tử. Khách hàng chỉ cần quét mã truy xuất nguồn gốc trên sản phẩm sẽ biết thông tin về nhà vườn, quy trình canh tác, ngày thu hoạch sản phẩm và đặt hàng. Qua đó, giúp việc tiêu thụ bơ không còn bị lái thao túng, bơ của nông trang không chỉ bán được giá cao mà còn tiếp cận được nhiều khách hàng tiềm năng cả trong và ngoài nước.

Mô hình trồng bơ của Hoàng đạt tiêu chuẩn về VietGAP,

đồng thời nhận được nhiều giải thưởng cao quý từ các bộ ngành.

Năm 2020, nông trang của Hoàng chính thức đạt chứng nhận VietGAP và được chứng nhận sản phẩm đạt chuẩn OCOP 4 sao của tỉnh Bình Phước. Đây cũng là bước ngoặt để Hoàng tự tin, mở rộng thị trường. Với thương hiệu “bơ Mã Dưỡng ông Hoàng”, bơ của nông trang không chỉ được bán trên các kênh Tiki, Lazada và một số cửa hàng trái cây sạch ở TP.Hồ Chí Minh như Dalatfoodie, Wefarmer, mà còn lan rộng ra những thị trường bên ngoài, bao gồm: Campuchia, Lào, Đài Loan, Trung Quốc, Nhật Bản... Với sản lượng khoảng 100 tấn/năm, giá bán sản phẩm “bơ Mã Dưỡng ông Hoàng” dao động từ 70.000 đến 100.000 đồng/kg.
“Nhu cầu về loại bơ này vẫn đang rất tiềm năng nhất là thị trường châu Âu. Với sản lượng hiện có, nông trang chỉ đáp ứng được một phần nhu cầu của thị trường. Để giải quyết bài toán này, tôi đang định hướng xây dựng vùng nguyên liệu vệ tinh để không chỉ cung cấp ra thị trường trái bơ tươi, mà còn sản xuất ra tinh dầu bơ nhằm đa dạng hóa sản phẩm từ cây bơ”, Hoàng chia sẻ.
Mô hình kinh tế tuần hoàn Thiên Nông đã ứng dụng những công nghệ tiên tiến nhất, sinh lợi nhuận hơn 10 tỷ đồng/năm; đồng thời, tạo công ăn việc làm cho 35 lao động, trong đó có gần 25 lao động là đồng bào dân tộc thiểu số. Bên cạnh việc đồng hành cùng người tiêu dùng với các thực phẩm hữu cơ hằng ngày, nông trại Thiên Nông còn mong muốn làm cầu nối đưa các bạn trẻ có ý định khởi nghiệp, tổ chức những chuyến tham quan học tập kinh nghiệm để cùng nhau phát triển mô hình du lịch sinh thái nông nghiệp./.

Theo Bản tin Startup số 34/2023