“sản xuất thanh nhiên liệu đốt và than sinh học từ lõi ngô, mùn tre, trấu, mùn cưa và các phế phụ phẩm từ cây nông nghiệp khác”
MÔ HÌNH NHỎ HIỆU QUẢ LỚN CẦN NHÂN RỘNG
Phát triển sản xuất Công nghiệp, tiểu thủ Công nghiệp là nền tảng cơ bản và là động lực thúc đẩy nhanh tiến trình cho sự nghiệp Công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước cũng như tỉnh Sơn La. Trong những năm qua lĩnh vực Khuyến công Sơn La đang được Tỉnh quan tâm cùng với Chương trình khuyến công quốc gia và Chương trình khuyến công của Tỉnh đang được triển khai và cũng đã đạt được nhiều kết quả đáng kể, công tác quản lý Nhà nước về lĩnh vực hoạt động khuyến công đang dần đi vào nề nếp. Số đơn vị, cơ sở công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp trên địa bàn tỉnh Sơn La được hưởng các cơ chế, chính sách khuyến công ngày càng tăng lên, kết quả hàng năm sản xuất, kinh doanh tăng trưởng ngày càng cao góp phần không nhỏ vào tăng giá trị sản xuất cho ngành công nghiệp, tạo thêm việc là và thu nhập ổn định cho hàng nghìn lao động trên địa bàn Tỉnh.
Ảnh: Hội nghị giới thiệu mô hình “sản xuất thanh nhiên liệu đốt và than sinh học từ lõi ngô, mùn tre, trấu, mùn cưa và các phế phụ phẩm từ cây nông nghiệp khác”
Đầu tư lớn bắt đầu triển khai từ quý I/2016 và hoàn thành giai đoạn I vào tháng 11/2016, mô hình sản xuất thanh nhiên liệu đốt và than sinh học từ lõi ngô, mùn tre, trấu, mùn cưa và các phế phụ phẩm từ cây nông nghiệp khácTại Nhà máy của Công ty TNHH Năng lượng Mộc Châu Xanh – Tiểu khu Bó Bun, Thị trấn Nông Trường, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La. Có tổng mức đầu tư dự án 38,5 tỷ đồng, vốn đầu tư giai đoạn 1(2015 – 2017) gần 14 tỷ đồng, trong đó hỗ trợ từ nguồn kinh phí khuyến công quốc gia năm 2016 là 0,326 tỷ đồng do Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp là đơn vị thực hiện hỗ trợ mua sắm máy móc thiết bị. Công suất thiết kế của dự án: 4.000 tấn than sinh học; 6.000 tấn thanh nhiên liệu đốt/năm; Doanh thu trên: 27 tỷ đồng/năm; tạo việc làm ổn định cho 50 lao động. Thu nhập bình quân: trên 4 triệu đồng/người/tháng; nguyên liệu đầu vào gồm các phế phẩm, nông lâm nghiệp như mùn cưa, trấu, lõi ngô, mùn tre, các cây thân mộc khô (giá mua nguyên liệu trung bình 0,65 nghìn đồng/kg) khi Nhà máy hoạt động ổn định đạt trên 80% công xuất thiết kế cần tiêu thụ trên 15.000 tấn nguyên liệu/năm. Hệ thống nhà xưởng trên diện tích đất 0,6 ha gồm 02 phân xưởng chính; 1 phân xưởng sản xuất ra thanh nhiên liệu đốt; một xưởng gồm 50 lò luyện than sinh học;
Trong dây truyền có các loại máy: xe xúc lật, máy nghiền; sàng phân loại, hệ thống hút nguyên liệu; băng tải cho hệ thống sấy; Hệ thống lô sấy, băng tải truyền Máy ép nguyên liệu ra thanh nguyên liệu (là 1 thành phẩm bán ra thị trường giá 2,6 nghìn đồng/kg); Đưa thanh nhiên liệu sang lò luyện (than hóa) bằng hệ thống lò đốt yếm khí Thể tích lò: 15 m3thanh nhiên liệu ép đưa vào lò khối lượng 5,5 - 6,5 tấn/lò cho ra khoảng 2 tấn than sinh học/lò/12 ngày thời gian luyện trên 10 ngày, 2 ngày làm nguội, sản phẩm ra lò là than sinh học (sản phẩm cuối cùng bán ra thị trường – giá bán 10.000 đồng/kg); Nhiệt trị: 7.717 kcal/kgthan; Hàm lượng tro tổng số< 5%; Hàm lượng tro không tan trong axit <1%; Hàm lượng lưu huỳnh: < 0,10%; Hàm lượng chất bốc trên tổng số chất khô< 7,3% Thị trường đầu ra: Chủ yếu phuc vụ xuất khẩu sang các nước như Hàn Quốc, Nhật Bản ... Và tiêu thụ trong nước (nhà hàng ăn, nướng …)
Theo ông Đinh Khắc Phượng, Giám đốc công ty là một phát minh xanh trong lĩnh vực xây dựng nhằm thay thế công nghệ sản xuất nung truyền thống lạc hậu để bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên. Qua quá trình tìm hiểu và nghiên cứu thị trường chúng tôi quyết định lựa chọn công nghệ sản xuất bao gồm những máy móc được sản xuất trong nước nhưng chất lượng không kém sản phẩm ngoại nhập, như: Máy nghiền, sang tuyển, trộn, hệ thống máy sấy, máy ép thủy lực song động, băng chuyền tự động ....Ưu điểm của công nghệ này là: Tốc độ cao, an toàn, dễ bảo trì; Thao tác điều khiển đơn giản, hiệu quả cao cho ra sản phẩm đảm bảo tiêu chuẩn xuất khẩu sang thị trường khó tính như Nhật Bản, Hàn Quốc.
Sơ đồ quy trình sản xuất
Ưu việt, tiến tiến của Nhà máy là chủ động về nguồn nguyên liệu, góp phần giảm phát thải khí CO2 xử lý phế thải trong sản xuất nông nghiệp; nguồn nguyên liệu chính để sản xuất sản phẩm thanh ép nhiên liệu đốt và than sinh học là từ thân, lõi ngô của vùng trồng ngô ở Mộc Châu, Yên Châu; ngoài ra còn sử dụng các phế phẩm, phế liệu chế biến từ tre (Nhà máy tre Mộc Châu), gỗ, nông sản kháctrên địa bàn. Để sản xuất ra trên 9.000 tấn sản phẩm/năm nhà máy cần trên 15.000 tấn nguyên liệu/năm với công xuất của Nhà Máy chỉ mới tiêu thụ khoảng 15 – 20% nguồn nguyên liệu tại Mộc Châu; Việc tận dụng các nguồn phế phẩm, phế thải trong sản xuất, chế biến nông, lâm sản đã góp phần xử lý chất thải rắn, tạo ra nguồn năng lượng mới thay thế cho nhiên liệu hóa thạch.
Hội nghị giới thiệu mô hình “sản xuất thanh nhiên liệu đốt và than sinh học từ lõi ngô, mùn tre, trấu, mùn cưa và các phế phụ phẩm từ cây nông nghiệp khác” tạo điều kiện cho các cơ sở CNNT khác trên địa bàn tỉnh Sơn La ứng dụng mô hình để sản xuất sản phẩm mới là thanh nhiên liệu đốt và than sinh học có chất lượng cao đáp ứng cho nhu cầu thị trường trong và xuất khẩu. Tăng giá trị xuất khẩu mặt hàng công nghiệp chế biến. Góp phần tăng nguồn thu cho ngân sách tỉnh thông qua việc thực hiện các nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước của Doanh nghiệp. Tiêu thụ lõi ngô, mùn tre, mùn cưa, ... Là các phế phụ phẩm của sản xuất nông, lâm nghiệp, chế biến tre, gỗ. Tạo thêm nguồn thu nhập cho nông dân từ nguồn phế phụ phẩm này
Sản phẩm của Công ty là thanh nhiên liệu đốt và than sinh học sử dụng làm nhiên liệu thay thế nhiên liệu hóa thạch như than đá. Thanh ép nhiên liệu tuy có nhiệt lượng thấp hơn than đá 15-20% (20MJ/kg) nhưng có độ tro rất thấp (tối đa 5% khối lượng tổng) nên sử dụng hiệu quả hơn than đá.
Nhiệt lượng của than sinh học có thể lên tới 7000 đến 8500 calo. Thời gian cháy của 1 kg than này có thể kéo dài 200 phút, khi cháy không có khói và mùi. Hàm lượng Cac-bon trong than sinh học có thể đạt từ 75 đến 85%.
Ngoài việc xuất khẩu sang thị trường Hàn Quốc, Nhật Bản, sản phẩm thanh ép nhiên liệu đốt và than sinh học còn khách hàng tiềm năng của Công ty là những cơ sở sản xuất, chế biến nông, lâm sản có sử dụng hệ thống nhiệt, lò hơi; hoạt động dân sinh... Đây là thị trường có tiềm năng rất lớn. Sản phẩm thanh ép nhiên liệu đốt và than sinh học của Công ty sản xuất là sản phẩm mới trên địa bàn huyện Mộc Châu (chưa có cơ sở CNNT nào sản xuất kinh doanh)
Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Đình Phong, Giám đốc Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp, Mô hình này không phải là mô hình mới, tiên tiến ở Việt Nam, nhưng trên địa bàn tỉnh Sơn La đây là mô hình đầu tiên, được đánh giá ban đầu sẽ mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội, phù hợp với một số địa phương khác, nơi có nhiều nguyên liệu lõi ngô (phế phẩm nông sản) như huyện Vân Hồ, Yên Châu, Mai Sơn, Sông Mã, Thuận Châu tạo điều kiện, khuyến khích các nhà đầu tư, các doanh nghiệp, HTX, các chủ cơ sở sấy ngô, chế biến nông lâm sản tiếp cận công nghệ, dây truyền sản xuất, quy mô đầu tư, thị trường tiêu thụ sản phẩm, thị trường nguyên liệu đầu vào hoặc liên kết sản xuất giữa các Nhà đầu tư với nhau để cùng sản xuất ra sản phẩm đủ sô lượng hàng lớn cho đơn hàng xuất khẩu. Yếu tố quyết định hỗ trợ Doanh nghiệp hoàn thiện công nghệ sản xuất xây dựng mô hình trình diễn là qua phân tích hiệu quả đầu tư có thể thấy lợi ích kinh tế mà mô hình sẽ đem lại cho DN đã được thể hiện một cách rõ ràng. Hơn nữa, mô hình còn giúp tạo nhiều việc làm cho lao động nông thôn địa phương, góp phần đảm bảo an sinh xã hội, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động của địa phương theo hướng tích cực và sự thân thiện với môi trường, do nguyên liệu đầu vào cho sản xuất là những nguyên bị thải loại của nhiều ngành sản xuất công nghiệp như: lõi ngô, mùn cưa, mùn tre (chất thải của Nhà máy tre Mộc Châu); quá trình chế biến đơn giản không tiêu tốn ít nhiên vật liệu… sản phẩm tạo ra là sản phẩm mới trên thị trường Sơn La, đảm bảo được cả về chất lượng, có thể thay thế chất đốt củi, than đá đảm bảo về sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên đúng chủ trương về an ninh năng lượng của Quốc gia và thân thiện với môi trường. Loại hình Công ty, quy mô đầu tư, lĩnh vực đầu tư, địa bàn đầu tư đều đúng đối tượng thụ hưởng chính sách khuyến công của Nhà nước. Tại Hội nghị này các đại biểu được nghe Trung tâm khuyến công báo cáo kết quả triển khai Đề án và Công ty TNHH năng lượng Mộc Châu Xanh giới thiệu về hoạt động sản xuất, trình diễn mô hình kỹ thuật sản xuất ra thanh nhiên liệu và than sinh học từ phế phẩm nông lâm nghiệp.Qua mô hình này sẽ tạo điều kiện cho các cơ sở công nghiệp nông thôn trên địa bàn tỉnh được tiếp cận mô hình kỹ thuật sản xuất thanh nhiên liệu và than sinh học từ lõi ngô, mùn cưa và các phế phẩm nông, lâm nghiệp khác, để sản phẩm xuất khẩu được đòi hỏi chất lượng sản phẩm phải đảm bảo các tiêu chí của khách hàng nhập khẩu yêu cầu như: về nhiệt năng, hàm lượng Các bon, thể tích, trọng lượng, đặc biệt các tạp chất phải trong quy chuẩn của nước nhập khẩu và về tiêu chuẩn an toàn. Chính vì vậy về quy trình sản xuất ra sản phẩm rất khắt khe, công nghệ máy móc có chất lượng cao mới cho ra sản phẩm đạt quy chuẩn kỹ thuật của sản phẩm xuất khẩu. Đây là mô hình cần được nhân rộng trong thời gian tới./.
Trung tâm Khuyến công tỉnh Sơn La