Hoạt động nghiên cứu tiến hành trước hoạt động triển khai
Vừa qua, tỉnh đặt hàng đề tài “Phát triển kinh tế Hợp tác xã bền vững gắn với xây dựng nông thôn mới” . Mục tiêu của đề tài là đánh gía thực trạng HTX, đề xuất giải pháp phát triển HTX bền vững gắn với xây dựng nông thôn mới. Viện khoa học nông nghiệp Việt Nam là đơn vị duy nhất đăng ký và thuyết minh đã trúng tuyển.
Hội đồng tuyển chọn đơn vị chủ trì thực hiện đề tài HTX
Mục đích nghiên cứu là để phục vụ cho tỉnhđánh giá cũng như đề ra giải pháp pháttriểnbền vững HTX gắn với nông thôn mới có căn cứ khoa học. Vấn đề là, Tỉnh vừa mới phê duyệt đề án “Phát triển hợp xã gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp”. Thực chất nội dung đề án cũng là phát triển Hợp tác xã gắn với tái cơ cấu sản xuấtnông nghiệp và xây dựng nông thôn mới. Đề án cũng đã đánh giá thực trạng phát triển HTX với các chuỗi giá trị sản xuất nông nghiệp, xây dựng thương hiệu, tiêu chuẩn sản phẩm, quan hệ giữa HTX với xây dựng nông thôn mới; Nguyên nhân kết quả và hạn chế. Đồng thời Đề án cũng đã đề ra mục tiêu, nhiệm vụ và hệ thống giải pháp phát triển HTXgắn với tái cơ cấu nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới...
Đề ánnhư trênđược coi là hoạt động triển khai, còn đề tài là hoạt động nghiên cứu. Như vậy là sau khi triển khai công việc rồi mới tiến hành nghiên cứu. Sẽ hợp lý và hiệu quả hơn, nếu đề tài được đặt hàngtrước để phục vụ cho việc xây dựng và phê duyệt đề án. Vì vậy, Hội đồng yêu cầu kết quả nghiên cứu phải vượt lên trên đề án, nhất là việc đề xuất hệ thống giải pháp phải thoát được cái bóng của đề án mới thành công.
Hội đồng nghiệm thu đề tài địa chất
Trước đó, cuối năm 2018, Hội đồng khoa học cũng tiến hành nghiệm thu đề tài do tỉnh đặt hàng “ Giải pháp giảm thiểu tác độngđến một sốđiểm dân cư có nguy cơ trượt lở đất, lũ ống, lũ quét trên địa bàn tỉnh Sơn La”. Viện địa chất và môi trường, Tổng hội địa chất Việt Nam, đơn vị chủ trì đã tiến hành nghiên cứu công phu, hoàn thành đầy đủ và có chất lượng các dung nghiên cứu và sản phẩm đã hợp đồng. Nhưng Hội đồng băn khoăn là kết quả nghiên cứu của đề tài cơ bản đã có trong“Dự án phòng chống thiên tai” do Công ty tư vấn chuyên nghiệp xây dựng và tỉnh vừa mới phê duyệt. Với kinh phí gần 3 tỷ đồng, Dự án đã khảo sát, điều tra, xác định hiện trạng và đánh giá mức độ nguy cơ của cả động đất, phóng xạ, gió lốc, mưa đá, sương muối, trượt lở đất đá, lũ ống lũ quét đến từngđịa điểm cụ thể của toàn tỉnh, vẽ bản đồ, cắm mốc, đề xuất các dạng công trình, giải pháp xử lý, có dự toán kinh phí, lộ trình thực hiện...
Đây cũng làmột trường hợp cùng nội dung công việc, nhưng hoạt động nghiên cứu lại đi sau hoạt động triển khai.
Tra cứu danh mục đề tài cấp tỉnh và các đề án cấp tinh, thì các trường hợp tương tựnhư trên không phải là cá biệt, mà có thể nói là khá phổ biến ở các tỉnh, thành phố trong cả nước. Việc chồng chéo, sai quy trình cần được giảm thiểu triệt để. Đề tài đặt hàng cấp tỉnh cần bảo đảm nguyên tắc “ hoạt động nghiên cứu tiếnhành trước hoạt động triển khai”. Những việc có thể thuê các nhà tư vấn chuyên nghiệp thực hiện và những việc cơ quan chuyên môn có thể thực hiện theo chức năng, nhiệm tụthường xuyên vàthực tế đã thực hiện rồithì không nhất thiết phảiđặt hàng đề tài nghiên cứu.
Phan Đức