Tham gia ý kiến về Luật đầu tư công sửa đổi và Luật quản lý thuế sửa đổi
Tham gia ý kiến
về Luật đầu tư công sửa đổi và Luật quản lý thuế sửa đổi
Phan Đức Ngữ
PCT Liên hiệp các hội KH&KT tỉnh
I. Luật đầu tư công sửa đổi
1.Dự thảo trình quốc hội là Luật đầu tư công sửa đổi, dung lượng sửa đổi lớn, toàn diện. Đề nghị cân nhắc thêm, thời gian thực hiện luật còn ngắn, mới hơn ba năm, nhiều điểm chưa làm rõ vướng mắc là do bản thân luật haydothủ tục hành chính, do tổ chức thực hiện, do con người. Một số đề tài nghiên cứu khoa học về đầu tư côngđánh giá, các vướng mắc trong thực tế chủ yếu là do khâu tổ chức thực hiện. Vì vậy chỉ nên sửa một số điều khoản vướng mắc do luật, không vội sửa toàn diện.
2. Theo luật, Đầu tư công được hiểu rất rộng, bao gồm đầu tư xây dựng công trình, đầu tư mua sắmchính phủ, đầu tư sản xuất kinh doanh của vốn nhà nước tại doanh nghiệp, nghiên cứu khoa học bằng vốn ngân sách…. Các dự án của từng loại đầu tư này có tiêu chí đánh giá, tuyển chọn, thẩm định, nghiệm thu hoàn toàn khác nhau theo luật chuyên ngành.
Nhưng nội dung thể hiện trong luật lại là đầu tư xây dựng cơ bản. Nếu phạm vi như vậy thì là Luật đầu tư công sửa đổi về xây dựng cơ bản. Còn Luật đầu tư công sửa đổi nói chung thì ngoài đầu tư xây dựng cơ bản, cần quy định toàn diện, rõ hơn về lĩnh vực mua sắm chính phủ, nghiên cứu khoa học và đầu tưtrongcác doanh nghiệp nhà nước.Nên tách, quy định rõ hơn bốn loại đầutư công nói trên, cái gì thực hiện chung theo luật đầu tư công, cái gì thực hiện theo luật chuyên ngành.
3. Tiêu chí phân loại dự án quan trọng quốc gia.
Luật đưa ra tiêu chí về quy mô vốn, quy mô diện tích sử dụng đất, quy mô tái định cư và loại dự án đặc biệt (Dự án xây dựng nhà máy điện hạt nhân, dự án đồi hỏi áp dụng cơ chế, chính sách đặc biệt do quốc hội quyết định).
Đề nghị đưa thêm tiêu chí loại dự án và quy mô ảnh hưởng đến các công trình và quần thể công trình văn hóa, lịch sử, tâm linh, tôn giáo.
Đưa thêm loại dự án làm thay đổi mục đích sử dụng đất của các dự án nghiên cứu khoa học đã có hoặc đã được quy hoạch. Luật mới đưa loại dự án làm thay đổi khu rừng nghiên cứu, thực nghiệm khoa học từ 50 ha trở lên, là chưa đủ.
Cần đưa thêm loại dự án làm thay đổi mục đích sử dụng đất của các khu công nghệ cao, các khu nông nghiệp công nghệ cao, các khu công viên khoa học, cần xác định rõ quy mô ảnh hưởng, quy mô thay đổi mục đích sử dụng đất.
4. Luật chưa có điều khoản nào quy định các dự án đầu tư công như thế nào thì cần có ý kiến tư vấn, phản biện của Mặt trận tổ quốc, các đoàn thể, tổ chức xã hội, tổ chức khoa học. Thực tế đã có nhiểu dự án đầu tư lớn đã được Liên hiệp các hội KH&KT Việt Nam, các hội chuyên ngành phản biện, được nhà nước, nhà đầu tư tiếp thu. Điển hình là phản biện cao trình đập thủy điện Sơn La từ 293 m xuống 215 m.
Vì vậy, Luật cần bổ sung quy định về tư vấn, phản biện đối với các dự án đầu tư lớn.
II.Luật quản lý thuế sửa đổi.
1.Tiêu đề dự thảo là “Luật quản lý thuế”, còn tiêu đề của báo cáo giải trình của UBTV QH là “Luật quản lý thuế sửa đổi”.Đề nghị thống nhất là“Luật quản lý thuế sửa đổi”. Vì không phải luật ban hành lần đầu, mà là Luật sửa đổi.
2. Thủ tục hoàn thuế.
Có 03 nhóm đối tượng hoàn thuế
- Hoàn thuế sản xuất kinh doanh thông thường
- Hoàn thuế Xuất Nhập khẩu
- Hoàn thuế thu nhập cá nhân
Nhưng Luật chỉ quy định chung về việc hoàn thuế vàthủ tục hoàn thuế.
Nên quy định theo 3 nhóm đối tượng hoàn thuế cho dễ nhận diện và dễ thực hiện.
Trong thực tế đang có hai thái cực. Hoàn thuế hai nhóm đối tượng sản xuất kinh doanh thông thường và hoàn thuế xuất nhập khẩu thì bị lợi dụng, tiêu cực, tham nhũng. Luật cần quy định chặt chẽ hơn, tránh nguy cơ bị lợi dụng.
Còn nhóm đối tường hoàn thuế thu nhập cá nhân lại đang bị thiệt thòi đối với các khoản thu nhập vãng lai( không cố định). Phần lớn họ thuộc diện không phải chịu thuế TNCN, nhưng phải ứng nộp trước 10%, cuối năm làm thủ tục hoàn thuế.Vì thủ tục phức tạp, không có thời gian, nên phần lớn họ bỏ, không đòi hoàn thuế. Báo chí đã phản ánh nhiều, có hàng ngàn, hàng vạn người mất khoản thuế nộp ứng trước.
Đề nghị, hoặc là bỏ việc ứng nộp thuế trước 10% đối với các khoản thu nhập vãng lai. Vì phần lớn họ thuộc diện được hoàn thuế. Thu khoản thuế này được ít, trong khi chi phí xã hội và chi phí ngành thuế phát sinh lớn.
Hoặc đưa mức ứng nộp thuế trước từ 10% hiện nay xuống 5%( bằng khung thuế thấp nhất), để khi họ bỏ không đòi hoàn thuếthì đỡ thiệt thòi.