XẾP HẠNG HỆ SINH THÁI KHỞI NGHIỆP TOÀN CẦU 2023 

Các trung tâm khởi nghiệp dẫn đầu toàn cầu

Theo Báo cáo Hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu 2023 của Startup Genome, Bắc Mỹ vẫn là khu vực dẫn đầu toàn cầu về số lượng hệ sinh thái khởi nghiệp công nghệ trong bảng xếp hạng (15 trong top 30 với 3 mục bổ sung trong 10 á quân). Ba hệ sinh thái toàn cầu hàng đầu vẫn giữ nguyên vị trí từ năm 2020, với Thung lũng Silicon ở vị trí thứ nhất, tiếp theo là Thành phố New York và London ở vị trí thứ 2. Tuy nhiên, Boston và Bắc Kinh đã giảm 2 bậc, rớt khỏi top 5. Thay vào đó, Los Angeles chiếm vị trí thứ 4 và Tel Aviv ở vị trí thứ 5. Năm hệ sinh thái hàng đầu này chiếm tổng cộng 4 nghìn tỷ USD giá trị hệ sinh thái, 53% tổng giá trị tích lũy của 30 hệ sinh thái hàng đầu, trong khi, 25 hệ sinh thái còn lại có tổng giá trị 3,6 nghìn tỷ USD.

Thung lũng Silicon chiếm 31% tổng giá trị trong 30 hệ sinh thái hàng đầu. Tuy nhiên, ngay cả trung tâm dẫn đầu toàn cầu lâu đời cũng bị ảnh hưởng trong những tháng gần đây. Kể từ quý 3 năm 2021, số lượng giao dịch Series A liên tục giảm mỗi tháng, xuống chỉ còn 27% so với thời điểm tháng 8 năm 2021 đến tháng 2 năm 2023. Số lượng giao dịch Series B+ chạm mức thấp vào tháng 12 năm 2022, chỉ bằng 25% tổng số giao dịch con số này vào tháng 8 năm 2021, nhưng kể từ đó, đã có một số phục hồi.

London vẫn là hệ sinh thái khởi nghiệp công nghệ hàng đầu châu Âu. Khu vực này đã chứng kiến sự gia tăng số lượng giao dịch thoáí vốn trên 50 triệu USD, với một số giao dịch có giá trị cao trên 1 tỷ USD, bao gồm Fintech Wise (12,2 tỷ USD), Deliveroo (10,5 tỷ USD) và Oxford Nanopore Technologies (4,6 tỷ USD). Ngoài ra, Kỳ Lân Fintech lớn nhất châu Âu, Revolut, có trụ sở tại London, tự hào được định giá 33 tỷ USD, trong khi SumUp và Rapyd được định giá lần lượt là 9 tỷ USD và 8,7 tỷ USD.

Thành phố New York đã chứng kiến số lần thoái vốn trên 1 tỷ USD tăng 42% kể từ GSER 2022, bao gồm cả khoản thoái vốn 7,3 tỷ USD trong quý 2 năm 2021 của Healthtech Roivant và hiện tự hào có 126 Kỳ Lân, với 37 Kỳ Lân được bổ sung vào năm 2022. Sàn giao dịch tài sản kỹ thuật số Gemini là Kỳ Lân công nghệ có giá trị cao nhất ở mức 7,1 tỷ USD, góp phần đáng kể vào mức tăng 71% giá trị hệ sinh thái trong khoảng thời gian từ ngày 01/7/2019 - 31/12/2021 đến ngày 01/7/2020 - 31/122022.

Los Angeles đã tăng hai bậc để lọt vào top 5, ở vị trí thứ 4, chứng kiến số lần thoái vốn trên 50 triệu USD tăng 29% và mức tăng ấn tượng 110% số lần thoái vốn trên 1 tỷ USD, IPO trị giá 12,7 tỷ USD của GoodRx là thoái vốn hàng đầu. Số lượng Kỳ Lân của LA đã tăng từ 21 lên 44. SpaceX là Kỳ Lân được định giá hàng đầu với 100 tỷ USD, góp phần tăng 40% giá trị hệ sinh thái.

Tel Aviv cũng tăng hai bậc, lọt vào top 5 hệ sinh thái toàn cầu ở vị trí thứ 5, chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ về số lần thoái vốn trên 1 tỷ USD. Trong đó, Fintech Pagaya có mức thoái vốn cao nhất trong đợt IPO trị giá 8,5 tỷ USD. Thành phố này cũng chứng kiến sự gia tăng 33 Kỳ Lân, nâng tổng số Kỳ Lân lên 57, trong đó, công ty Blockchain Fireblocks là Kỳ Lân có giá trị cao nhất với 8,5 tỷ USD. Tổng giá trị hệ sinh thái đã lên tới 235 tỷ USD - tăng 100% trong khoảng thời gian từ 01/7/2019 - 31/12/2021 đến 01/7/2020 - 31/12/2022.

Các hệ sinh thái đang phát triển

Singapore lần đầu tiên lọt vào top 10 hệ sinh thái hàng đầu, tăng 10 bậc một cách ấn tượng từ vị trí thứ 18 năm ngoái. Hệ sinh thái đã tăng 100% về số lần thoái vốn trên 1 tỷ USD lên tổng số 4. Grab là công ty có giá trị cao nhất với 40 tỷ USD. Bên cạnh đó, số lượng Kỳ Lân đã tăng từ 11 lên 18, bao gồm cả Coda Payments, công ty đã huy động được vòng Series C trị giá 690 triệu USD vào tháng 4 năm 2022. Hệ sinh thái cũng có số lượng giao dịch ở giai đoạn đầu tăng 33%.

Melbourne thể hiện sự tiến bộ đáng chú ý khi tăng 6 bậc từ GSER 2022 lên #33. Giá trị hệ sinh thái tăng 43% một phần nhờ vào lượng thoái vốn tăng trên 50 triệu USD và trên 1 tỷ USD. Tổng số Kỳ Lân cũng tăng từ 1 lên 3, trong đó, công ty Fintech Airwallex có giá trị cao nhất là 5,5 tỷ USD.

Ở Miami, số lượng thoái vốn trên 1 tỷ USD đã tăng từ 2 lên 5 vụ từ GSER 2022 và số lượng thoái vốn trên 50 triệu USD tăng từ 11 lên 19, phần lớn là do thương vụ IPO/sáp nhập ngược trị giá 32 tỷ USD của MSP Recovery. Giá trị Hệ sinh thái đã tăng lên 160%. Số lượng giao dịch ở giai đoạn đầu cũng tăng 64,3% và số lượng Kỳ Lân tăng từ 5 lên 7, đưa Miami tăng 10 bậc ấn tượng từ GSER 2022 lên vị trí thứ 23.

Góp phần chứng tỏ sức mạnh ngày càng tăng của Ấn Độ với tư cách là một quốc gia khởi nghiệp công nghệ, Mumbai đã tăng 5 bậc lên vị trí thứ 31 kể từ năm ngoái (đồng hạng với Salt Lake-Provo). Số lần thoái vốn trên 50 triệu USD của thành phố này đã tăng 60%, với đợt IPO năm 2021 của thị trường trực tuyến có giá trị cao nhất Nykaa là 7 tỷ USD. Ngoài ra, số lượng Kỳ Lân tăng từ 6 lên 15 cũng góp phần tăng 57% giá trị hệ sinh thái.

Zurich thể hiện sự ấn tượng khi tăng 10 bậc so với năm ngoái và lọt vào vị trí á quân, ở vị trí thứ 36. Số vốn thoái vốn trên 50 triệu USD đã tăng trưởng khổng lồ 300%, trong đó, Healthtech Pharvaris thoái vốn với mức định giá 636 triệu USD. Trong khi đó, số lượng Kỳ Lân tăng từ 2 lên 6, bao gồm cả công ty Blockchain Dfinity, trị giá 9,5 tỷ USD. Tất cả những yếu tố này góp phần tăng gần 60% giá trị hệ sinh thái từ 01/7/2019 - 31/12/2021 đến 01/7/2020 - 12/ 31/2022.

Các hệ sinh thái suy giảm thứ hạng

Mặc dù vẫn là những hệ sinh thái dẫn đầu toàn cầu, nhưng cả Boston và Bắc Kinh đều đã đánh mất vị trí dẫn đầu bảng xếp hạng, khi tụt 2 bậc so với GSER 2022. Tuy nhiên, Boston cũng ghi nhận mức tăng 55% về số lần thoái vốn trên 1 tỷ USD và số lượng Kỳ Lân tăng lên con số ấn tượng là 29, kể từ bảng xếp hạng năm ngoái.

Trong khi đó, Bắc Kinh đã trải qua sự sụt giảm về số lượng thoái vốn trên 50 triệu USD và hơn 1 tỷ USD, cũng như số lượng Kỳ Lân giảm từ 45 xuống còn 36. Trên thực tế, tất cả các hệ sinh thái lớn của Trung Quốc đều bị tụt hạng trên bảng xếp hạng toàn cầu, trong đó, Thượng Hải tụt 1 bậc xuống vị trí thứ 9 và Thâm Quyến tụt 12 b ậc xuống vị trí thứ 35. Tuy nhiên, Thâm Quyến vẫn tự hào có 13 Kỳ Lân, tăng hơn gấp đôi so với 6 Kỳ Lân năm ngoái. Kỳ Lân được định giá cao nhất của Thâm Quyến, UBTECH Robotics, đã chứng kiến giá trị tăng lên 4,5 tỷ USD, góp phần vào mức tăng 52% giá trị hệ sinh thái.

Tại GSER 2022, Helsinki đã có bước nhảy vọt từ #59 lên #31, tuy nhiên, năm nay, lại tụt 4 bậc xuống #35. Hệ sinh thái Phần Lan đã chứng kiến mức tăng 24% trong các giao dịch tài trợ giai đoạn đầu kể từ GSER 2022. Tuy nhiên, các vòng Series A trong thập kỷ qua đã giảm 24%, điều này cho thấy số lượng không nhiều doanh nhân có kinh nghiệm hơn trong hệ sinh thái và do đó, ảnh hưởng đến điểm Tài năng & Kinh nghiệm.

Cả Tokyo và Paris đều tụt 3 bậc trong bảng xếp hạng, lần lượt xếp hạng 15 và 18. Trong khi số thoái vốn hơn 50 triệu USD và số lượng giao dịch tài trợ giai đoạn đầu giảm, ảnh hưởng đến tăng trưởng chung, Giá trị hệ sinh thái của Tokyo đã tăng 6%. Thủ đô của Nhật Bản hiện cũng là quê hương của 6 Kỳ Lân, đến năm 2022, chứng kiến nền tảng số hóa tiền tệ GVE Ltd. và công ty chế tạo robot RT Corporation tham gia câu lạc bộ trị giá hơn 1 triệu USD. Trong khi, RT Corporation là Kỳ Lân có giá trị cao nhất với 3,5 tỷ USD, Fintech Paidy là thương vụ thoái vốn lớn nhất của Tokyo, với 2,7 tỷ USD.

Paris chứng kiến số lượng thoái vốn trên 50 triệu USD tăng lên, nhưng không có vụ nào trên 1 tỷ USD. Tuy nhiên, số lượng Kỳ Lân ở thủ đô nước Pháp đã tăng từ 16 lên 30, góp phần tăng giá trị hệ sinh thái lên 62%, trong đó, bao gồm cả thị trường trực tuyến Back Market, được định giá 5,7 tỷ USD./.

                                                                                       Theo Bản tin Startup số 39/2023