Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Tôi tin rằng trong tương lai chắc sẽ có đại diện của thanh niên Việt Nam bay vào vũ trụ”

Sinh thời, Các Mác đã đoán trước: Giai cấp công nhân sẽ tiến công lên trời. Ngay sau khi Liên Xô thực hiện chuyến bay đầu tiên của con người vào vũ trụ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhận định: “Tôi tin rằng trong tương lai chắc sẽ có đại diện của thanh niên Việt Nam bay vào vũ trụ”.

Nhà du hành vũ trụ Liên Xô Gherman Titov với Chủ tịch Hồ Chí Minh vào ngày 21/1/1962. Ảnh tư liệu lịch sử.

Chuyến bay đầu tiên của con người vào vũ trụ

Vào lúc 9 giờ 7 phút ngày 12/4/1961, tàu vũ trụ Vostok 1(Phương Đông 1) của Liên Xô cất cánh từ Sân bay vũ trụ Baikonur mang theo nhà du hành vũ trụ Yuri Gagarin đã bay vào không gian. Điện về trái đất, Gagarin nói: “Từ vũ trụ, tôi không còn nhìn thấy biên giới các quốc gia! Trái đất xanh một màu xanh vĩnh cửu”. Sau khi bay một vòng quanh Trái đất, tàu vũ trụ Phương Đông hạ cánh an toàn xuống một cánh đồng bên bờ sông Volga thuộc Liên Xô. Chuyến bay đầu tiên của con người vào vũ trụ đã kết thúc thắng lợi.

Trên báo Nhân Dân số 2581 ra ngày 14/4/1961, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết bài Thêm một thắng lợi vô cùng vĩ đại của chủ nghĩa cộng sản. Bài viết có đoạn: “Trước đây độ 100 nǎm, Các Mác đã đoán trước: Giai cấp công nhân sẽ tiến công lên trời… Ngày nay Liên Xô lại là nước đầu tiên thành công trong việc cho người bay lên vũ trụ, mở ra kỷ nguyên mới trong sự phát triển vĩ đại của loài người.

Thắng lợi đó là thắng lợi của chủ nghĩa Mác – Lênin, là thắng lợi của chủ nghĩa cộng sản, là thắng lợi chung của phe xã hội chủ nghĩa và của toàn thể loài người.

Khoa học Xô Viết đã chinh phục được vũ trụ.

Chủ nghĩa cộng sản sẽ thắng lợi khắp thế giới.

Nhân dân Việt Nam rất phấn khởi và biết ơn Liên Xô, vì thắng lợi vĩ đại của Liên Xô anh em càng khuyến khích nhân dân Việt Nam ta ra sức thi đua để giành lấy thắng lợi trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và đấu tranh thực hiện hoà bình thống nhất nước nhà”.

Tối ngày 15/4/1961, Đài phát thanh Moscow đã truyền đi lời của Chủ tịch Hồ Chí Minh trả lời phóng viên thường trú của đài tại Hà Nội về kỳ công khoa học của Liên Xô: “Cũng như những người cộng sản và tiến bộ khắp thế giới, tôi rất vui sướng về thành công rực rỡ của con tàu vũ trụ Liên Xô do đồng chí Gagarin lái đã trở về Tổ quốc Xô Viết một cách bình yên. Thành công khoa học của Liên Xô sẽ giúp tăng thêm hạnh phúc cho loài người và củng cố hoà bình trên thế giới”.

Ngày 13/1/1962, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tặng danh hiệu Anh hùng Lao động cho Gagarin vì đã thực hiện chuyến bay đầu tiên vào vũ trụ trên con tàu vệ tinh Vostok 1. Người hy vọng học tập tấm gương anh dũng của Gagarin, trong hàng ngũ lao động Việt Nam sẽ nảy nở nhiều anh hùng hơn nữa.

Chuyến bay đầu tiên vào vũ trụ của người Việt Nam

Tiếp theo chuyến bay của Gagarin, 4 tháng sau, Liên Xô lại phóng thành công tàu vũ trụ Vostok 2 (Phương Đông 2) do Gherman Titov điều khiển trong hai ngày 6 và 7/8/1961). Tàu vũ trụ Vostok 2 sau 25 giờ 11 phút đã bay được 17 vòng trái đất với hơn 703 nghìn cây số. Với sự kiện này, nhà du hành vũ trụ Titov đã chứng minh rằng con người có thể sống và làm việc trong tình trạng không trọng lượng trong vũ trụ. Và Titov là người đầu tiên thực hiện việc điều khiển con tàu bằng tay trong mọi chế độ, là người đầu tiên trên thế giới chụp ảnh bề mặt trái đất, bầu trời, mặt trăng và tiến hành những thí nghiệm y sinh quan trọng từ vũ trụ, liên lạc bằng rađio...

Ngay sau đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã mời nhà du hành vũ trụ Titov sang thăm Việt Nam. Từ ngày 21/1/1962 đến ngày 25/1/1962, Titov đã có chuyến thăm Việt Nam.

Ngày 21/1/1962, Chủ tịch Hồ Chí Minh trao tặng danh hiệu Anh hùng Lao động cho Titov. Titov cũng đã tặng Người cuốn sách “700000 kilômét trong vũ trụ” kèm theo bức chân dung mình. Trên trang đầu cuốn sánh là lưu bút của tác giả với lời để tặng: “Kính tặng Bác Hồ với lòng biết ơn. G. Titov. 24/01/62”.

Tại câu lạc bộ Quốc tế Hà Nội, sau khi Titov kể về tài năng, trí tuệ của các nhà khoa học, kỹ sư, công nhân Liên Xô đã sáng tạo ra vệ tinh nhân tạo, tàu vũ trụ, thực hiện ước mơ từ ngàn xưa của con người là bay vào vũ trụ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn cán bộ khoa học và giảng dạy Việt Nam phải ra sức nghiên cứu, học tập khoa học tiến tiến của Liên Xô, học tập tính dũng cảm, kiên cường, khiêm tốn của Titov.

Đáp lại tình cảm và sự quan tâm của Chủ tịch Hồ Chí Minh, khi Liên Xô chuẩn bị đào tạo một nhóm các nhà du hành vũ trụ quốc tế từ các nước xã hội chủ nghĩa theo chương trình Interkosmos, Titov đã đề nghị Việt Nam tham gia và đề xuất cử phi công Phạm Tuân theo khóa huấn luyện của chương trình này.

Năm 1980, lời tiên đoán: “Tôi tin rằng trong tương lai chắc sẽ có đại diện của thanh niên Việt Nam bay vào vũ trụ” của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thành hiện thực. Phạm Tuân - người Việt Nam và Châu Á đầu tiên, đã bay vào vũ trụ cùng với nhà du hành vũ trụ Liên Xô Viktor Gorbatko. Chuyến bay lịch sử bắt đầu từ 21h33 ngày 23/7/1980 (theo giờ Moscow) từ Sân bay vũ trụ Baikonur trên tàu Soyuz 37 (Liên Hiệp 37). Họ thực hiện nhiệm vụ trên trạm không gian Salyut 6 cùng với hai nhà du hành vũ trụ Xô viết khác. Sau đó, họ trở về Trái đất trên tàu Soyuz 36 lúc 18h15 ngày 31/7/1980.

Phạm Tuân - người Việt Nam và Châu Á đầu tiên, đã bay vào vũ trụ cùng với nhà du hành vũ trụ Liên Xô Viktor Gorbatko. Ảnh tư liệu lịch sử.

Trong 8 ngày bay ngoài vũ trụ, hai nhà du hành vũ trụ Phạm Tuân và Gorbatko đã thực hiện tổng cộng 142 vòng quanh quỹ đạo Trái đất. Hai nhà du hành vũ trụ đã tiến hành 30 cuộc thí nghiệm viễn thám hàng không, đo và xây dựng bản đồ độ ẩm đất vùng sông Hồng, chuẩn bị xây dựng Trạm mặt đất Hoa Sen phục vụ thông tin liên lạc qua hệ Intersputnik. Trong tình trạng không trọng lượng, hai nhà du hành vũ trụ cũng đã tiến hành các thí nghiệm về hòa tan các mẫu khoáng chất, các thí nghiệm cây trồng trên bèo hoa dâu… Ngoài ra, nhà du hành vũ trụ Phạm Tuân còn tiến hành chụp ảnh Việt Nam từ quỹ đạo Trái đất.

Với thành tích này, nhà du hành vũ trụ Phạm Tuân đã được trao tặng danh hiệu Anh hùng Lao động Việt Nam, Huân chương Hồ Chí Minh. Ông cũng vinh dự trở thành một trong những người nước ngoài đầu tiên được trao tặng danh hiệu Anh hùng Liên Xô, Huân chương Lênin.

                                                                 Nguyễn Văn Toàn